زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

اقل و اکثر ارتباطی





اقل و اکثر ارتباطی به دو فعلِ غیر قابل جایگزین در مقام امتثال فی الجمله اطلاق می‌شود.


۱ - تعریف



اقل و اکثر ارتباطی، مقابل اقل و اکثر استقلالی می‌باشد و آن، دو فعلی است که در مقام تعلق تکلیف لحاظ گردیده و هر دو مرکب بوده و در مجموعه‌ای از اجزا و شرایط با هم اشتراک دارند، ولی یکی از آنها نسبت به دیگری اجزا و شرایط بیشتری دارد و ارتباط بین این دو به گونه‌ای است که اگر امری به اکثر تعلق گرفته باشد، ولی مکلف اقل را به جا آورد، تکلیف خود را امتثال ننموده است و مانند آن است که « مکلفٌ به » اصلا به جا آورده نشده باشد؛ یعنی به واسطه به جا آوردن اجزای مشترک بین اقل و اکثر، به او ثوابی داده نمی‌شود.
برای مثال، اگر فرض شود نماز نه جزء یقینی و مسلّم دارد، ولی تردید شود که آیا سوره از اجزای نماز هست یا نه، در این صورت، اگر سوره از اجزای نماز باشد و شخص به عمد نسبت به آن اخلال کند، « مامورٌ به » اصلا تحقق پیدا نکرده است، زیرا اجزای نماز به یک دیگر مرتبط است و چنین نیست که مکلف هر جزئی را به جا آورد به همان مقدار، «مکلفٌ به» تحقق پیدا کند (بر خلاف اقل و اکثر استقلالی).
شبهه در اقل و اکثر ارتباطی، یا شبهه وجوبی است و یا شبهه تحریمی .
[۲] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۵، ص۱۵.
[۳] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۲، ص۳۲۷.
[۴] ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریر الفصول، ج۵، ص۶۲۱.


۲ - عناوین مرتبط



دوران بین اقل و اکثر ارتباطی.

۳ - پانویس


 
۱. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۶۶.    
۲. فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۵، ص۱۵.
۳. فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۲، ص۳۲۷.
۴. ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریر الفصول، ج۵، ص۶۲۱.
۵. خمینی، روح الله، انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایة، ج۲، ص۱۵۰.    


۴ - منبع



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۳۴، برگرفته از مقاله «اقل و اکثر ارتباطی».    

رده‌های این صفحه : اقل و اکثر




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.